Hoa Sứ Adenium còn được mệnh danh là “hoa Hồng sa mạc” bởi vẻ đẹp kiều diễm của nó giữa vùng đất khô cằn. Sau hơn 40 năm du nhập vào nước ta, loại Sứ sa mạc hay còn gọi là Sứ Thái (vì lần đầu nhập đến từ Thái) này đã trở thành giống cây cảnh khá được ưa chuộng. Thế nhưng, nhiều thông tin về loài hoa này vẫn còn chưa được phổ biến rộng rãi. Các bạn hãy cùng theo dõi tất tần tật những điều cần biết về cây hoa Sứ dưới đây.
Đặc điểm cây hoa Sứ
Các giống hoa Sứ sa mạc có đặc điểm chung là thân cây mập mạp, mọng nước, bộ rễ phình to, gốc lớn. Lá cây thuôn dài, màu xanh bóng hoặc xanh xám, mọc tập trung ở đầu cành. Vào mùa lạnh, cây thường rụng lá. Hoa Sứ nở vào mùa xuân đến hè, nở rộ ngọn, thường là khi lá đã rụng hết. Hoa Sứ nguyên sơ có năm cánh mỏng, dạng phễu, sắc hoa từ trắng đến hồng đến đỏ. Hoa Sứ lai nhiều cánh kép, màu sặc sỡ hơn.
Cây hoa Sứ cực kỳ thích nắng và thời tiết hanh khô, kỵ ẩm ướt, nhạy cảm với lạnh giá nên ít được trồng ở miền Bắc Việt Nam hơn là miền Nam. Đây là giống kiểng quý, giá đầu tư lớn nên trở thành thú chơi của những người sành điệu hoặc có tiền.
Cây Sứ nên trồng ở đâu?
Nhắc đến hoa Sứ, nhiều người vẫn hay nhớ đến cây Sứ Plumeria Rubra còn có tên gọi khác là hoa Đại. Hoa Đại thường được trồng ở những nơi tâm linh như đền chùa, miếu mạo, khu tưởng niệm, … Đồng thời, cây này còn mang ý nghĩa là sự cầu chúc bình an nên thường thấy ở bệnh viện. Do đó hoa Đại không phù hợp để trồng ở sân vườn hay trong nhà.
Tuy nhiên, loại Sứ Adenium mà mọi người hay gọi là Sứ Thái đỏ thì lại là lựa chọn hoàn hảo để trồng trang trí nội thất. Cây Sứ nên trồng ở đâu? Bạn có thể trồng hai chậu Sứ trước cửa nhà, trong phòng khách, ban công, sân thượng, hay trước cửa văn phòng, nơi tiền sảnh công ty…
Những người chơi loại Sứ sa mạc đều thừa nhận rằng trồng cây trong chậu sẽ gia tăng vẻ thẩm mỹ cho cây hơn là trồng ngoài đất vườn. Đặc biệt, cây Sứ nên trồng ở trong chậu bởi vì có thể tạo hình cho bộ rễ và chiêm ngưỡng nó. Cần lưu ý thay chậu cho cây Sứ nếu thấy bộ rễ phình quá to trước khi nó đâm nứt chậu.
Cây hoa Sứ trong phong thủy có ý nghĩa như thế nào?
Bài viết chỉ nhắc đến loại hoa Sứ sa mạc Adenium được nhiều người ưa chuộng trồng nội thất. Vậy, ý nghĩa phong thủy của cây hoa Sứ này là gì mà được yêu thích đến vậy?
Theo quan niệm phong thủy, cây Sứ sa mạc đỏ mang đến nhiều hồng phúc cho gia chủ, giúp công việc thêm phát đạt, cuộc sống vui vẻ. Vào ngày Tết, nhiều người Việt Nam hay đầu tư vài chậu Sứ chưng trong nhà để mang rực rỡ ấm áp đến với gia đình và cầu mong năm mới đầy may mắn. Cây Sứ càng nở rộ nhiều hoa càng giúp người trồng thêm sung túc, thịnh vượng.
Bên cạnh đó, cây hoa Sứ có thể uốn rễ, cành tạo hình thành cây Bonsai, là “cực phẩm” của những bàn tay khéo léo. Chúng thể hiện được dấu ấn chủ nhân cũng như tạo nên sự sang trọng cho không gian trưng bày. Nhiều thế cây biểu trưng cho ý nguyện của gia chủ về sự bình an, ấm no hay trường thọ.
Chính vì thế có thể nói, cây hoa Sứ trong phong thủy có ý nghĩa khá tốt cho mọi người. Nhất là những người mệnh Hỏa, Thổ hay những người đang làm chủ, buôn bán hay kinh doanh rất hợp trồng cây hoa Sứ Adenium.
Các loài hoa Sứ
Đa số những cây Sứ tìm thấy trên thị trường hiện nay đều là Sứ lai. Nếu may mắn bạn sẽ tìm thấy cây lai đời F1. Sứ cánh kép xuất hiện từ Thái Lan, Indonesia hay Đài Loan cũng là loại Sứ lai từ nhiều cây mẹ thuần chủng hoặc không thuần chủng. Việc lai giống như vậy tạo nên nhiều loại Sứ có đặc tính sinh trưởng dễ thích nghi hơn với điều kiện khí hậu nóng ẩm ở Việt Nam, cây sống lâu hơn và cho hoa nhiều hơn, đẹp hơn, tươi bền hơn.
Nếu xét về giống Sứ thuần chủng thì có khoảng 9 loài cơ bản, được phân biệt dựa vào đặc điểm hình thái của thân cây, lá cây và màu sắc của hoa. Các bạn có thể xem thêm ở bài viết Tổng hợp các loại hoa Sứ cơ bản phổ biến nhất.
Cách trồng cây hoa Sứ
Chọn chậu
Cây hoa Sứ là cây ưa khô hạn, kỵ ẩm ướt nên hãy thử chọn những chậu không tráng men, dễ hút nước, dễ thoát nước để trồng cây. Sứ cũng có bộ rễ khá lớn lại sang trọng nên việc chọn một chậu trồng lớn chất liệu nhựa, composite sẽ làm giảm giá trị của cây.
Chậu trồng bằng xi-măng hoặc đá mài sẽ là lựa chọn tuyệt vời cho cây Sứ sa mạc. Cần đảm bảo chậu trồng hoa Sứ phải có lỗ lớn ở đáy để thoát nước. Tốt nhất là có thêm đế kê chậu, vừa tăng vẻ quý phái cho chậu cây, vừa giúp nước dễ dàng thoát ra ngoài tránh gây ngập úng bộ rễ.
Trộn đất trồng
Đất trồng hoa Sứ cần đảm bảo ba yếu tố: đủ chất dinh dưỡng, pH lý tưởng khoảng 6.0 (hơi chua) và thoát nước tốt. Nhiều chuyên gia làm vườn đã nghiên cứu trộn đất trồng cây hoa Sứ giống với loại đất dành cho trồng Xương Rồng.
Hỗn hợp đất trồng hoa Sứ bao gồm:
- 25% đá Perlite (giúp đất tơi, dễ ra rễ non, thoát nước nhưng giữ ẩm tốt).
- 25% đá núi lửa Pumice (nhằm giữ ẩm nhưng không ướt và tiết kiệm phân bón). Bạn cũng có thể thay thế bằng tro trấu, xơ dừa.
- 20% Phân bò hoặc phân trùn quế (cần dùng thuốc trị nấm trước khi sử dụng chúng)
- 30% Akadama, Peat Moss, hoặc Tribat (bổ sung chất dinh dưỡng cho cây)
Nhân giống cây hoa Sứ
Có hai cách trồng cây hoa Sứ: gieo hạt giống và giâm cành. Hạt giống phải được thụ phấn từ cây mẹ khỏe mạnh, hạt càng tươi càng tốt. Cần gieo hạt trong đất ấm để nhanh nảy mầm.
Nếu bạn muốn tạo nhiều giống Sứ có hoa sặc sỡ thì có thể lai tạo bằng ghép cành. Hiện tại, phương pháp này được các nhà vườn và người chơi hoa Sứ cảnh sử dụng nhiều hơn là gieo hạt giống. Bởi có nhiều loại hoa Sứ có thời gian sinh trưởng rất chậm, đôi khi mất cả vài năm mới nở hoa. Nếu gieo hạt trồng cây từ cây con thì chăm khá cực.
Cách chăm sóc cây hoa Sứ
Đáp ứng đầy đủ điều kiện sinh trưởng của cây hoa Sứ
- Ánh sáng: Cây cần nhiều ánh sáng trực tiếp, không sợ nắng gắt, nắng càng lớn hoa nở càng đẹp.
- Nước: Hoa Sứ Adenium không cần nhiều nước nhưng cũng phải đảm bảo tưới cây khi thấy đất khô. Tránh tưới nước vào giữa trưa, hoặc tưới nước mà không thoát nước, dễ gây úng rễ.
- Nhiệt độ: Thời tiết bình thường cây có thể sống tốt. Nhưng các loại hoa Sứ như Adenium Somalense, Adenium Crispum chịu lạnh cực kỳ kém, nên cần phủ rơm giữ ấm vào mùa đông.
Thay chậu cho cây
Thay chậu cho cây là cách chăm sóc cây hoa Sứ để cây sống lâu hơn. Đảm bảo đất trong chậu cây khô ráo trước khi thay. Nên thay chậu vào mùa nắng. Đầu tiên, nâng toàn bộ bầu rễ ra khỏi chậu, cắt tỉa những rễ quá dài và mục thối. Tại mỗi vết cắt cần xử lý bằng dung dịch diệt nấm và kháng khuẩn (có thể sử dụng nước vôi lỏng). Sau đó, đặt cây vào chậu mới của nó và san lấp bằng đất bầu, rải rễ ra. Cuối cùng, để cây khô trong một tuần hoặc lâu hơn, sau đó bắt đầu tưới nước nhẹ để giảm nguy cơ thối rễ.
Người trồng cũng có thể nâng bộ rễ lên, giũ sạch đất, đặt nơi râm mát cho rễ mềm rồi uốn tỉa tạo hình mới cho cây. Khi tạo hình cho cây xong, không nên tưới nước ngay. Đợi vết cắt lành sẹo, cây mọc rễ mới và đâm chồi mới thì hẵng tưới nước và đem ra phơi nắng. Đặc biệt, cây Sứ con trồng từ hạt giống rất dễ uốn nắn thành hình thù mới.
Ứng dụng cây hoa Sứ trong y học
Cây hoa Sứ có chứa chất độc trong nhựa cây, vỏ và những bộ phận khác. Do đó, khi trồng cây này trong nhà, cần đặt nơi tránh sự tiếp xúc của trẻ nhỏ và thú cưng vì có thể nguy hại. Tuy nhiên, chính nhờ chất độc này mà cây còn có thể sử dụng làm thuốc.
Theo tìm hiểu, hoa Sứ sa mạc Adenium là một loại cây quan trọng trong y học cổ truyền châu Phi. Nghiên cứu đã chỉ ra, trong cây Sứ có sự hiện diện của khoảng 30 glycosides tim, có tác dụng tương tự như digitalis từ foxgloves (Digitalis spp.) Ở liều thấp, digitalis được sử dụng để điều trị suy tim sung huyết (CHF) và các vấn đề về nhịp tim (rối loạn nhịp tim tâm nhĩ). Tuy nhiên, lưu ý ở liều cao chất này dẫn đến suy tim tâm thất và tử vong.
Chiết xuất ethanol của rễ cây đã được chứng minh là làm chậm sự phát triển của trực khuẩn Bacillus subtilis. Chiết xuất vỏ, thân cây cũng là một chất diệt côn trùng tiềm năng vì nó cho thấy độc tính cao trên tất cả các giai đoạn phát triển của bọ ve Amblyomma spp. Thuốc sắc từ rễ hoa Sứ sa mạc được sử dụng bên ngoài để điều trị các bệnh da liễu và tiêu diệt chấy rận. Rễ cũng có thể được chiết xuất dùng làm thuốc trị viêm mũi.
Nhựa mủ từ thân cây có khả năng chống cháy, chữa được sâu răng và vết thương tự hoại. Bột gỗ từ thân cây tiêu diệt được ký sinh trùng trên da của lạc đà và các loài gia súc. Một số phụ nữ nông thôn còn nhai vỏ cây để phá thai.
